Bijbeluitleg 1 de uitleg van de Schrift

1. De uitleg van de Schrift
De uitleg van de Schrift als onderwerp van studie is erg belangrijk en ook erg praktisch van aard. Wij zien reeds heel vroeg in de kerk de vraag oprijzen. Het is Jezus zelf die vraagt: "Wat staat in de wet geschreven? Hoe leest gij?" (Lucas 10:26). Het is niet alleen van belang om te weten wat er in de wet geschreven staat maar meer nog is de vraag van belang: "Hoe leest gij?"
Er zijn in deze wereld heel veel mensen die geloven dat alles wat in de Schrift staat "geïnspireerd" is. En dezelfde mensen verschillen nog op zoveel punten van mening. Als dat zo is dan is na de vraag van "de inspiratie van de Schrift", de vraag van het "hoe leest gij?" van evengroot belang. Hoe moet de Schrift uitlegd worden?
Dat de Schrift uitgelegd moet worden, wordt duidelijk uit de ambten die God in de gemeente ingesteld heeft: "Apostelen, profeten, evangelis­ten, herders en leraars." (Efeze 4:11). De vraag van Filippus aan de kamerling "Verstaat gij wat gij leest?", wordt door de kamerling als volgt beantwoord: "Hoe zou ik dit kunnen als niet iemand mij de weg wijst?" (Hand.8:30-31). En hoe dikwijls is dat ons niet overkomen, als wij een gedeelte uit de Schrift lezen en de vraag bij ons opkomt wat betekent dat nu? En hoe dikwijls is dat ons niet overkomen, als wij een gedeelte uit de Schift lezen en de vraag bij ons opkomt wat betekent dat nu? En dat dan ook de andere helft van het gesprek bij ons boven komt: "Hoe zou ik dit kunnen als niet iemand mij de weg wijst!"
Wat is een eerste vereiste om te begrijpen wat de Schrift zegt? Waarom hebben de Joden Christus niet aanvaardt toen Hij kwam. Volgens David en Paulus was Jezus Degene waarover het Oude Testament sprak. "Toen zeide ik: Zie, ik kom; in de boekrol is over mij geschreven" (Psalm 40:8) En Paulus citeert dat en zegt: "Daar zegt Hij (Christus) bij zijn komst in de wereld: ……Toen zeide Ik: Zie hier ben Ik, in de boekrol staat van Mij geschreven" (Hebr. 10:5-7).
Waarom hebben zij Hem dan niet herkend toen Hij kwam?
Er waren er die Hem herkenden: "De volgende dag zag Hij Jezus tot zich komen en zeide: Zie het Lam Gods, dat de zonden der wereld wegneemt" (Joh.l:29). Een dag later komen Johannes de Doper en twee van zijn discipelen, Jezus tegen en Johannes zegt tot zijn discipelen "Zie het Lam Gods!" (Joh. 1:36) en deze discipelen volgden Jezus en kort daarop vertelden zij het verder met de volgende woorden: "Wij hebben gevonden de Messias, wat betekent: Christus" (Joh.l:43).
Ook het Lucas-evangelie begint met een aantal personen die Jezus herkennen als Hij komt. De eerste was opnieuw Johannes de Doper: "En toen Elisabeth de groet van Maria hoorde, geschiedde het, dat het kind opsprong in haar schoot, en Elisabeth werd vervuld met de Heilige Geest" (Lucas 1:41). En de lofzang van Elisabeth en Maria maken duidelijk dat zij beide begrepen wat er plaats vond. Ook de herders en Simeon en Anna hoorden de stem die zei: "Zie Ik kom, in de boekrol staat van Mij geschreven."
De vraag die wij ons hier stellen is, wat is dan de voorwaarde voor het juist interpreteren, het juist uitleggen van de Schrift? De apostel Paulus geeft daarop antwoord: "Want tot heden toe blijft dezelfde bedekking over de voorlezing van het oude verbond zonder weggenomen te worden, omdat zij slechts in Christus verdwijnt. Ja, tot heden toe ligt, telkens wanneer Mozes voorgelezen wordt, een bedekking over hun hart, maar telkens als iemand zich tot de Here bekeerd heeft, wordt de bedekking weggenomen." (2 Cor. 3:14). In de eerste Corinthe-brief zegt Paulus met andere woorden eigenlijk hetzelfde.
Toen ik aan het voorbereiden was met deze brochure en ik overal bronnenmateriaal zocht, kwam het volgende principe in mijn gedachten: het eigenlijke enige juiste beginsel van Schriftuitleg is: "Schrift met Schrift vergelijken" of te wel de Bijbel is zijn eigen uitlegger. Ik was overtuigd dat "Schrift met Schrift vergelijken" een Bijbeltekst was. Maar geen enkele concordantie kon mij wegwijs maken, en de plaats van de tekst aanduiden. Die zin komt niet voor in de Bijbel!
Wel een andere: "Zodat wij het geestelijke met het geestelijke verge­lijken" (1 Cor.2:13). Dat is echter heel wat anders als tekst met tekst verglijken. Als het grondbeginsel van de uitlegkunde was "Schrift met Schrift vergelijken" dan zou de meest intelligente mens de Schrift het best kunnen uitleggen. Maar in de praktijk werkt dat niet.
De Farizeeërs en de Schriftgeleerden waren altijd bezig om Schrift met Schrift te vergelijken maar begrepen totaal niet waar de Schrift over handelde. Maar toen eenvoudige, godvruchtige en bekeerde zielen Jezus tegenkwamen wisten zij en geloofden zij dat Jezus de Messias was: "de profeet die komen zou ", "wij hebben gevonden de Messias."
Door de Heilige Geest, die hen bij de bekering geschonken was, waren zij in staat om "het geestelijke met het geestelijke" te vergelijken. Dat daarbij "het Schrift met Schrift vergelijken" een grote rol speelt is zeker. Maar hoe groot die rol ook was, zij was ondergeschikt aan "het geestelijke met het geestelijke" vergelijken.
Jezus maakt op dit punt een opmerking in het evangelie van Johannes: "Onderzoekt de Schriften, want gij meent daarin eeuwig leven te hebben, en die zijn het, die van Mij getuigen. En gij wilt tot Mij niet komen, opdat Hij het leven moogt hebben." (Joh. 5:39,40).
Wat wil dat zeggen, "onderzoekt de Schriften?" De Schriften onderzoeken betekent dat Schrift met Schrift vergeleken wordt. En wie is dan het onderwerp van de Schrift? Jezus zegt: "en deze zijn het, welke van Mij getuigen." Zowel David, Jezus en Paulus zijn van mening dat het Jezus is, waarover de Schrift spreekt.
Daarbij komen wij op een ander onderwerp bij de uitleg van de Schrift, dat is de context, het verband. Vraag en antwoord hebben met elkaar te maken. Een van de nieuwste boeken over de evolutieleer heeft de volgende ondertitel: "Als het universum het antwoord is, wat was dan de vraag?" Dat is een interessante titel. Wij zouden dat met betrekking tot de Bijbel anders kunnen formuleren: Als de Bijbel het antwoord is, wat was dan de vraag? Of, nog nauwkeuriger: Als Christus het antwoord is wat was dan het probleem? En dan moeten wij terug naar het allereerste begin.

Schepping - Zondeval – Verlossing

De drie hoofdonderwerpen van de Schrift zijn dus schepping, zonde en verlossing. Deze drie worden samengevat in het woord "verbond." God had een verbond met Adam (Gen.2:15,16). Als Adam dit verbond gestand deed dan zou dat eeuwig leven betekenen; het niet voldoen aan de voor­waarden van het verbond de eeuwige dood. Adam viel en God bood een nieuw verbond aan in Genesis 3:15: Het verlossingsplan! Als dat de context van de Schrift is dan moet elk onderwerp in de Schrift benaderd worden vanuit drie verschillende gezichtspunten.
- De wet van God - Hoe het was!
- De natuur van de mens - Hoe het werd!
- Christus middelaarswerk in het verlossingsplan - De weg terug!
Dat brengt ons op iets anders en dat is de ononderbroken samenhang van de Schrift. In heel veel soorten uitleg van de Schrift zie je dat het beginsel van de ononderbroken samenhang (continuïteit) verloren gaat. Sommigen zijn van mening dat de Bijbel de geschiedenis in tijdperioden indeelt. d.w.z. dat men b.v. in het Oude Testament, geen profetieën leest of lezen wil over de gemeente van nu. Het zogenaamde dispeitsionalisme.
Anderen zeggen dat de Bijbel historisch–kritisch–contextueel gelezen moet worden. Men gaat er vanuit dat het Bijbelboek alleen maar begrepen kan worden in zijn historische context (verband). Een uitstekend voor­beeld daarvan vinden we bij het boek Hooglied. Wanneer men het boek benadert vanuit deze historisch–kritisch–contextuele methode, ziet men het boek alleen als een liefdesverhaal tussen Salomo en de Sullamitische. Deze methode laat niet toe dat de verhouding tussen man en vrouw een vergelijking is met Christus en Zijn gemeente. De gebeurtenissen kunnen niet van toepassing zijn op latere perioden in de geschiedenis. Zo is deze historisch–kritisch–contextuele methode de doodsteek geweest voor het om ons heen liggende Protestantisme en zal voor iedereen die het conse­quent navolgt hetzelfde betekenen!
Wij willen ons in deze brochure bezighouden met de uitleg van de Schrift en zien hoe in de kerkgeschiedenis en de Bijbelse geschiedenis de Bijbel uitgelegd werd en met welke gevolgen. Wij willen de vraag beantwoorden:
Waarom verwierpen de Joden Christus?
Wat waren de beginselen van het Protestantisme?
Uit welke beginselen van Schriftuitleg ontstond de Adventbeweging?
Wal betekent dat vandaag voor ons?
Verder vragen wij ons af:
Waarom wordt de boodschap over de eindtijd in de Schrift niet gezien
in de Protestantse kerken?
En zoveel vragen meer.
Ik wens u Gods zegen bij het bestuderen van deze tekst